Kaotik Benlik: Kavafis

Kavafis etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Mumlar / Kavafis (1899)

Önümüzde durur geleceğin günleri

yanan bir dizi küçük mumlar gibi

altın sarısı, sıcak, parlak.

Geride kalır geçen günler.

Acıklı bir çizgi sönmüş mumlardan.

Hala tüter yakında olanlar,

soğuk mumlar, erimiş ve eğilmiş.

Devamı »

Kavafis İçin / Yannis Ritsos

Kavafis'in masası ve lambası

KAVAFİS İÇİN ON İKİ ŞİİR

YANNİS RİTSOS

‘‘Eğer şiir bağışlanma değilse,” diyor kendi kendine —

"o zaman başka hiçbir yerden medet ummamalı.”

OZANIN ODASI

Siyah, oymalı yazı masası, iki gümüş şamdan,

kırmızı piposu. Koltuğuna oturmuş, nerdeyse görünmüyor,

sırtı hep pencereye dönük. Kocaman, kuşkulu

gözlüğünün ardından aydınlık içindeki

konuğunu gözlüyor; sözcüklerin gerisine gizlenmiş,

tarih boyunca, kendi bulduğu maskeler arkasında,

uzak, güvenli, parmağındaki yakut yüzüğün

belirsiz yansımasıyle insanların dikkatini avlıyor,

ve her zaman büyük bir hevesle, toy oğlanların, şaşkınlık içinde,

dilleriyle kuruyan dudaklarını ıslattıkları anda

yüzlerinde beliren anlatımın tadını çıkarıyor.

Başının gerisindeki pencereden vuran ışık

ona bir bağışlama ve kutsallık tacı giydirirken

o, kurnaz, aç, şehvetli, en suçsuz insan,

Evet’le Hayır, istekle pişmanlık arasında,

Tanrı’nın elinde bir kantar gibi kılı kılına dengede.

‘‘Eğer şiir bağışlanma değilse,” diyor kendi kendine —

"o zaman başka hiçbir yerden medet ummamalı.”

LAMBASI

Devamı »

Satraplık

Nasıl bir felakettir ki böyle

güzel ve yüce işler için yaratılmışken sen

her zaman destek ve başarıyı

şu haksız yazgın esirgedi senden;

hep engelledi seni bayağı alışkanlıklar

küçüklükler ve ilgisizlikler...

Başka şeyler isterdi oysa ruhun,

ağlardı onlar için;

halkın ve Sofistlerin Övgülerini o

erişilmesi zor, o paha biçilmez alkışları,

Agora’yı, Tiyatro’yu ve Defne taçlarını.

Bunları nasıl verebilir Artakserkses sana,

bulunur şeyler mi bunlar bir satraplıkta;

ve yoksa bunlar, hayat mı denir yaşadığın hayata?

Kavafis / 1910

*
Satraplık için bak:
kaotikbenlik.blogspot.com/2015/02/baska-seyler-isterdi-oysa-ruhun.html

Gizli odalar

I went into the secret rooms

and lounged and lay on their beds.

Odalara girdim, gizli odalara...
dokundum ve uzandım yataklarına

I went into the secret rooms

considered shameful even to name.

Odalara girdim, adlarını anmayı bile
ayıp saydıkları o gizli odalara

Kavafis

Kent

Senaryosunu Ferit Edgü'nün yazdığı, Erden Kıral'ın yönettiği Av Zamanı (1988) filminde Cunda'dan görüntüler eşliğinde Kavafis'in "Kent" şiiri.

tedirgin

...sana verebilirdim oysa aradığın aşkı;

bunu yorgun ve kuşkulu gözlerin söylüyordu,

aradığım aşkı verebilirdin bana.

Hissetti ve aradı birbirini bedenlerimiz

anladı bunu kanımız ve tenimiz.

Ama ikimiz de saklandık, tedirgin.

#Kavafis

Olanaksız

Bir kutu sevinç var

bir avunç var bu acıda.

Bir sürü insanı yok

o berbat günlerin, sıkıntı eksik!

“Sevilir duyulmayan müzik”
demişti bir şair.
Sanırım, yaşanmamış olandır
bende de en gözde yaşam.

Sanata Katkım

şiir: Sanata Katkım / Cavafy, 1996, Yannis Smaragdis / müzik: Vangelis

Oturup düşündüm. İstekleri ve duyguları

getirdim Sanat’a hayal meyal görülmüş

yüzleri ve çizgileri; birkaç belirsiz anısını

yarım kalmış aşkların. Sanata bırakıyorum kendimi

Bilir o nasıl biçimlendirecek Güzel’in Yüzü’nü;

neredeyse sezdirmeden tamamlar hayatı,

düzenleyerek izlenimleri ve düzenleyerek günleri.

(1921)

Anlamlar

İlk gençliğim yılları, cinsel yaşamım

nasıl açık şimdi anlamları.

Ne gereksiz yerinmelermiş onlar, nasıl boş...

Ama bilmiyordum ki o zamanlar.

Düşkün yaşamımda ilk gençliğimin, ta derinlerde

şiirimin yapısı biçimleniyordu

sanat alanım çiziliyordu aslında.

İşte, bu yüzden dengesizdi yerinmeler bile

Kendimi yenmek için verdiğim kararlar, değişmek

iki hafta dayanıyordu olsa olsa.

Koru onları, şair,

şiir: Canlanınca / Cavafy, 1996, Yannis Smaragdis / müzik: Vangelis

Koru onları, şair,

Kalan ne kadar az da olsa...

öyle saçlar ki, Yunan yontularına özgü,

her zaman güzel, taranmadıklarında bile,

ve hafifçe ak bir alna dökülen

Sevdalı yüzler, tam şiirimin

istediği gibi...

Güzel Evrion

Güzel Evrion gömülüdür

bu tamamı Siini mermerinden yapılmış

bu menekşelerle, zambaklarla örtülü

bu büyük bir ustanın elinden çıkmış mezarda.

İskenderiye’li bir genç, yirmi beş yaşında.

Eski bir Makedon ailesinden baba tarafı

Aravarheler’in soyundan gelmekte anası.

Aristoklitos’un öğrencisi oldu felsefede

Paros’un öğrencisiydi sözbilimde. Kutsal metin

okudu Tibai’de. Tarihini yazdı

Arsinoitis yöresinin. Bu kalacak hiç olmazsa.

En değerli olanı yitirdik ama:

Bir Apollon serabına benzeyen yüzünü.

(1914)

* Evrion hayali bir kişi

Uzaktaki Gözler

şiir: Uzaktaki Gözler / video: Cavafy, 1996, Yannis Smaragdis / müzik: Vangelis

Anlatmak isterdim o anıyı, ah anlatabilsem...

Ama silindi, uçtu gitti sanki belleğimden;

Çok uzaklarda kaldı, ilk gençlik yıllarımda.

Sanki yaseminler tütüyordu yumuşacık teninde...

Bir Ağustos gecesi... -Ağustos muydu sahi...-

Hayal meyal hatırlıyorum şimdi gözlerini.

Sanırım maviydiler...

Ah! evet maviydiler,

gökyakut mavisi...

Endimion'un Heykeli Önünde

The Sleep of Endymion (detay) - Antonio Canova, marble, 1819 - 1822.

Miletos’tan Latmos’a varıyorum

gümüşlerle bezenmiş dört karbeyaz katırın çektiği

bir beyaz arabada. Ayinler yaparak

—kurbanlar, şaraplar sunarak— Endimion adına,

geldim İskenderiye’den

üç sıra kürekli bir al kadırgayla.—

İşte heykel. Kendimden geçerek bakıyorum

Endimion’un o ünlü güzelliğine.

Sepet sepet yasemin boşaltıyor kölelerim.

Ve mutlu haberin alkışları uyandırmakta geçmiş yılların hedonizmini.

Atina, 1901

Cavafy, 1996, Yannis Smaragdis / müzik: Vangelis

Ariarathis oğlu Orofernis’tir şu dört drahmilik sikke üzerinde.

Orophernes of Cappadocia

İnce yüzü gülümser gibi duran

yakışıklı adam

Ariarathis oğlu Orofernis’tir

şu dört drahmilik sikke üzerinde.

Çocukken kovdular onu Kapadokya’dan

atalarının büyük sarayından,

Iyonya'ya gönderdiler orada büyüsün diye

ve unutulsun diye yabancıların içinde.

Ah nasıl da güzeldi Iyonya geceleri

korkmadan ve tam bir Yunan gibi

tanıdı sonuna kadar hedonizmi.

Hep Asya’lıydı bütün yüreğiyle

ama davranışlarıyla, konuşmasıyla Hellen,

firuzelerle süslü, Hellen tarzı giyinmiş

vücudu yasemin kokuları içinde

ve güzel gençleri arasında

en güzeli, en ideali lyonya’nın.

Sonraları, Suriyeliler Kapadokya’ya

girip kendisini kral yapınca

her gün sevinmek için yeni bir biçimde

kapıp toplamak için altın ve gümüşü

ve parıldayan zenginlik yığınlarına

bakıp içi açılsın ve kasılabilsin diye

atıldı krallığın üzerine.

Ülkenin sorunlarına ve yönetime gelince-

haberi bile yoktu çevresinde olup bitenlerden.

Kısa zamanda tahttan indirdi onu Kapadokyalılar

Çekip Suriye’ye gitti o da, Dimitrios'un sarayında

vurdu kendini eğlencelere, aylaklık etmeye.

Ama bir gün bozdu bu uzun tatili

bazı garip düşünceler.

Hatırladı ki annesi Antiohis cihetinden

ve şu Stratoniki kocakarısından dolayı

kendisi de Suriye tahtının varisi sayılırdı

o da bir Selefkis’ti neredeyse hemen hemen.

Uzak durdu sarhoşluk ve şehvetten bir süre

dolaplar çevirmek istedi beceriksiz ve şaşkın,

bir şeyler yapmak, bir şeyler tasarlamak istedi.

Tam bir hezimete uğradı ve silinip gitti.

Bir yere yazılmıştır sonu, ama kaybolmuş;

ya da tarih durmamıştır belki

haklı olarak üzerinde, kayda değer bulmamıştır

böylesine önemsiz bir olayı.

Güzel gençliğinden bir büyü,

şiirsel güzelliğinden bir parıltı

ve İyonyalı gencin kösnül anısını bırakan

Ariarathis oğlu Orofernis’tir

su dört drahmilik sikke üzerinde.

(1915)

İyonya

şiir: İyonya / video: Cavafy, 1996, Yannis Smaragdis / müzik: Vangelis

Kırmasına kırdık hepsinin yontularını

kovmasına kovduk hepsini tapmaklardan

ama böyle davrandığımız için ölmedi tanrılar.

Ey İyonya toprağı, hâlâ severler hepsi seni

ruhları hâlâ seni anımsar.

Ağustos sabahı doğarken senin üzerinde

yaşamlarından onların bir titreşim karışır havana

ve bazen de bir yeniyetmenin saydam karaltısı,

belirsiz, gelip geçer üzerinden tepelerinin, hızlı adımlarla.

(1911)

Başka şeyler isterdi oysa ruhun,

şiir: Satraplık / video: Cavafy, 1996, Yannis Smaragdis / müzik: Vangelis

Nasıl bir felakettir ki böyle

güzel ve yüce işler için yaratılmışken sen

her zaman destek ve başarıyı

şu haksız yazgın esirgedi senden;

hep engelledi seni bayağı alışkanlıklar

küçüklükler ve ilgisizlikler...

Başka şeyler isterdi oysa ruhun,

ağlardı onlar için;

halkın ve Sofistlerin Övgülerini o

erişilmesi zor, o paha biçilmez alkışları,

Agora’yı, Tiyatro’yu ve Defne taçlarını.

Bunları nasıl verebilir Artakserkses sana,

bulunur şeyler mi bunlar bir satraplıkta;

ve yoksa bunlar, hayat mı denir yaşadığın hayata?

(1910)

RİMBAUD

"...ve nasıl da hoşlanırdı karanlık şeylerden hayatta, Kepenkleri kapalı, yüksek tavanlı, mavi havalı, Neme teslim olmuş odasında, Durmadan hayal ettiği romanını okurken, Aşı boyası göklerle, suya gömülmüş ormanlarla, Yıldız ağaçlarda açmış tensel çiçeklerle dolu romanı Başdöngüsü, yıkılış, bozgun ve merhamet dolu! - Mahalle kendi uğultuları içinde yaşarken öyle, O, aşağıda, -tek başına, bez şiltesinin üzerine uzanmış, Hayal ederdi derin bir tutkuyla yelken açmış tekneleri."

cyril collard / yırtıcı geceler

"Jean Genet bir gün önce ölmüştü. Genet’nin 19 Aralık 1910’da doğduğunu okudum. Ben 19 Aralık 1957’de doğdum. Bu rastlantıdan yola çıkıp bende herhangi bir yetenek olduğu sonucuna varmıyordum. Ama buna karşılık kendi kendime, benim de bir gün onun gibi harekete geçmem gerektiğini düşündüm. Bir patlayıcıyı ateşlemek, bir el bombasının pimini çekmek, bir otomatik tüfeğin tetiğine basmak. Genet’nin dudaklarından, buldog güzelliğindeki o dümdüz yüzünden fışkıran şu cümle beni sarhoş ediyordu: “İnsanların acımasızlığını yalnızca şiddet yok edebilir.”

Isıdore Ducasse

" O günden sonra, sen, tedirgin ve erken gelişmiş imgelemli çocuk, ağır sandallarıyla, dolambaçlı kavşağın kaldırım taşlarını yorgun yorgun çiğneyen bu gizemli delikanlıyı bir daha göremedin. Bu alevler sarınmış kuyrukluyıldız, aşırı merakın yöneldiği bu hüzünlü insan, senin düş kırıklığına uğramış gözlerinin alnacında parlamadı bir daha; ve sen, sık sık, çok sık, belki de her zaman düşüneceksin, yaşanan dünyanın iyilik ve kötülüklerine aldırmazmış gibi görünen, ve korkunç ölü yüzü, diken diken saçları, sallana sallana yürüyüşü ve yazgının acımasız kar tarağının iş gördüğü uzayın uçsuz bucaksız bölgelerinde sürekli olarak oyalanıp duran, umudun kanlı avını ararmış gibi eter denizinin gülünç sularında körlemesine yüzen kollarıyla rastgele ilerleyen bu insanı... "

GAUGUİN / TAHİTİ GÜNLÜĞÜ

“Umarım ki pek yakında, gün gelsin ki kendimi bir okyanus adasının ormanlarına gömeyim, haz, huzur ve sanatla yaşayabileyim. Avrupa’daki o para mücadelesinden uzakta, yeni bir ailenin mensubu olarak. Tahiti’nin o güzelim tropik gecelerinde, çevremdeki gizemli varlıkların sevgi dolu ahengine ritm tutan kalp atışlarımın o tatlı tatlı homurdanan müziğini dinleyebileyim. Para sorunundan uzakta, sonunda özgürleşmiş olarak sevebilmek, şarkı söyleyebilmek ve ölmek mümkün olacak.”

giacometti'nin atölyesinde (sartre & genet)

Nietzsche'nin Torino'daki Günleri

" Ne güzel bir gün. Burada yanan ışık ve hafif hafif esen rüzgar en ağır düşüncelere kanat takıyor. Eski dostum Jacob Burckhardt bu şehirden geçmişti ve Traviata'nın suretini gördüğünü söylemişti. Bıyıklarım benim temiz hava filtrem ve bu şehrin kaldırımları ayaklarım için bir cennet. Yalnızca, yürürken düşündüklerimiz kayda değer düşüncelerdir. Tam da ihtiyacım olan şehir işte. Ah, Torino! Tebrikler, sevgili dostum. Bana gönülden nasihat verdin. Bu şehir benim için yapılmış..."

Evrenin Hikayesi

Her uygarlık, dünyadaki her din bir yaratılış hikayesine sahiptir. Bu hikayeler nereden geldiğimizi, buraya nasıl geldiğimizi ve ölünce ne olacağını anlatır. Benim de farklı bir yaratılış hikayem var, ama bu tümüyle fizik ve uzay bilimine dayalı. Çünkü kendi kökenimizi anlamak yıldızların yaşamını ve kıyametimsi ölümlerinin kainata yeni bir yaşamı nasıl getirdiğini anlamakla eş değer, çünkü bu gezegendeki her dağ, her kaya, her yaşayan şey, sizin ve benim her parçam uzayın fırınlarında dövüldü. (Brian Cox)

NİHİLİZMİN ÇANLARI

"Cenova'da, bir akşam, alacakaranlık vakti, çanların bir kuleden uzun uzun çaldıklarını duydum; durmadan çaldılar ve sokakların uğultusunu aşarak, kendine doymak bilmez bir ses gibi çınlamaya devam ederek akşamın gökyüzüne ve meltemine doğru gittiler; ürkütücü, çocuksu ve aynı zamanda sonsuz bir melankoliyle yüklüydüler. O esnada Platon'un sözlerini hatırladım ve onları bir anda kalbimde hissettim: insanca şeylerin hiçbirini ciddiye almaya değmez; ama yine de -"

Queer Okumalar

"Queer" Amerikan lezbiyen ve gey politikasında ve akademisyen dünyasında 1990'ların başından bu yana bir kategori olarak popülerleşse de, terimin işaret ettiği çatışmaların lezbiyen ve gey kültüründe uzun bir tarihi var. Eskiden bir hakaret olan "queer" terimi lezbiyen ve gey erkekler tarafından kendilerini tasvir etmek için kullanılmaya başlandı. Bir benlik tarifi olarak kullanılan queer, gey ve lezbiyen kimliklerin aykırı ve yıkıcı potansiyellerini yeniden vurguluyor ve anaakım lezbiyen ve gey politikalarının reddettiği drag, fetişizm, sadomazaşizm ve çarka çıkma gibi öğeleri benimsiyordu.."

Kavafis için Mum