les poemes de sept ans / Leo Ferre

*

İlgili Bağlantılar:

kaotikbenlik.blogspot.com.tr/2014/04/Yedi Yaşında Şairler ( Rimbaud)

kaotikbenlik.blogspot.com.tr/2013/03/Yedi Yaşında Şairler ( Rimbaud)

kaotikbenlik.blogspot.com/2014/11/les-poetes-de-sept-ans-leo-ferre-rimbaud

Garipler / Arthur Rimbaud

"Germany's children are starving!"1924 / Kathe Kollwitz

Gece soğuk, kar serpiyor 

Fırıncı ekmek yapıyor, 

Beş küçük çocuk

Bakıyorlar somunlara, 

Yazık değil mi bunlara 

Donları delik!

Ve fırıncının kolları 

Çeviriyor somunları 

Harlı fırında.

Somunların çıtırtısı, 

Fırıncının zevzek sesi

Kulaklarında.

Büzülmüşler o daracık 

Ana göğsü gibi sıcak 

Delik önünde.

Ekmek, iftar sofrasının 

Çörekleri gibi, bakın 

Çıkıyor işte.

A Season in Hell (Robert Mapplethorpe)

Patti Smith'in Rimbaud'su

This 

is the site of the Rimbaud family

farm. Arthur wrote A Season in Hell

here in the summer of 1873, after 

being shot in the wrist by a distraught 

and drunken Paul Verlaine. Their 

tumultuous relationship aside they 

were both true poets and recognized

one another. The property echoes the 

cries of the poet Rimbaud, who did not 

help with the summer harvest, 

instead locking himself in his room 

to write a masterpiece

 

This is
a likeness of the young Arthur 
Rimbaud, smoking his pipe by
the Chapel de Mery, where his
ancestors are buried. I am in 
Roche, with my friends Alain and 
Antoine, visiting my land, which is
the site of the Rimbaud family
farm, where Arthur wrote his 
masterpiece A Season in Hell. 
Found amongst dead leaves and 
precious rubble was a horseshoe, 
deemed very good luck. Now 
we are headed to Charleville to 
visit his resting place. It is Arthur’s
birthday and I’m back on the road, 
that of the language of a young seer

This is
the resting place of Arthur 
Rimbaud, his young sister
Vitalie, his uncle and his 
mother. When I first visited 
here in October, 1973, the 
cemetery was overrun with
massive cabbages. It was
an emotional experience for
a young girl alone, shivering 
in the rain. And so ended my
birthday visit. This morning 
back on a train to Paris, to
think about many things, and
write in my cafe, perhaps of 
the strange streak of light on
the floor of my house in Roche

Patti Smith / Rimbaud

*

Patti Smith Rimbaud'nun mezartaşı üzerinde gezinirken.

*

Rilke & Rodin

Sevgili Klara,

Bugün, havanın sıcağından belki, elim yazmaya gitmiyor, ve yazım müthiş çirkin, buna

rağmen bir kaç kelime. Kısa. Önemli. Dün, pazartesi, öğleden sonra saat üçte, ilk kez Rodin'deydim. Atölyesinde, Rue de l'Universite 182. Sen nehri üzerinden gittim. Modelle çalışıyordu, bir kız. -Elinde kazıyıp durduğu bir şey vardı. İşini bıraktı, yer gösterdi oturmam için, ve konuştuk. İyi ve mülayimdi. Sanki onu çoktan beri tanıyordum. Şimdi yeniden görüyorum onu, ufalmış, ama daha kudretli, daha lütufkar ve daha yüce buluyordum. Alnı, limanından çıkan bir gemi gibi olan burnuyla

ortaya koyduğu şekil bakımından ilginç. Bu burun ve alında taştan bir stil var. Ve ağzı, çınlayışı hoş ve canlılık dolu bir dile sahip. Onu çok sevdim, ve bunu hemen anladım. Zamanın elverdiği ölçüde bazı şeylerden konuştuk. Sonra, çalışmasını sürdürdü, ve bana atölyedeki her şeye bakmamı söyledi. Çok şey var orada. «El» orada. «C'est une main comme-ça» dedi, ve eliyle, insanı objelerin bu elden neşet ettiğine inandıran hakim bir jest yaptı. «C'est une creation, ça, une creation». Harikulade söyledi bunu.

Daha, kil pişirme yerleri ve çeşit çeşit işler var orada. Devasa büyük, ayrıcalığı olan bir etki bu, bu büyük mahal bütün beyaz, göz kamaştıran figürleriyle bir çok yüksek camlı kapılardan dışarıya doğru bir akvaryum halkı gibi. Etki büyük, devasa büyük. Bütün bu 100 hayatın bir tek hayat olduğu görülüyor, hepsi bir tek güç ve bir tek iradenin ifadeleri. Orada olan her şey, -hepsi, hepsi. Bir yüz senenin eseri gibi. Bir iş ordusu. Anlatılmaz. Dante'nin İlahi Komedi'sindeki cehennem kapısının harika parçalarıyla tamamen dolu gulyabani vitrinleri. Ve bu zenginlik, bu daimi buluş gücü,

bu ifade haslığı, bu gençlik! İnsanlık tarihinde eşi yok bunun.

Yarın erkenden çıkacağım yine : görülecek sonsuz şey var. Ama çok da yoruyor insanı. İlkin

sayının çokluğu, her şeyin beyaz oluşu. Aydınlık pavyonda bir çok parıldayan alçı figürlerin ortasında karda gibi dolanıyorsun. Gözlerim acı veriyor, ellerim de. Bu berbat mektubu bağışla. Bugün yaşadıklarımı hemen yazmalıydım sana. Zira önemli. Hoşça kal sevgilim. Bu denli çok büyüklük bulunduğu, ve alabildiğine cesaretsiz dünyamızda ona giden yolu bulduğumuz için mutluyum. Biz ikimiz.

R. Maria

Hand of God (Rodin - 1896?)

Lou Andreas-Salome'ye:

"Çalışmayı öğrenmeliyim; çalışmak öyle eksik ki bende. ıl faut toujoun; travailler, böyle

dedi bana Rodin. Bu yüzden müthiş gerekli: sanatımın aletini bulmak. Çekicini, benim çekicimi.

Herhangi bir şekilde şeyler, nesneler yapmak durumuna gelmeliyim, plastik değil, tersine

yazarak yapılmış nesneler. Benim iş'imden çıkacak olan gerçeklikler."

"Rodin çok büyük, ve eserine çok yakın, eseriyle aynı. Bütün beklenenleri aşıyor o. Etrafında güneşin, yeryüzünün, ve tüm yıldızların döndüğü bir dünya bu, yeni bir güneş sistemi. 

"Yazabilmek, tanrı bilir, heykeltraşlıktan daha az zor bir işçilik

değildir"

”What have you done of my death"

Ever since I discovered his poems, the first being The Ashes of Gramsci, Pasolini has been my inspiration. The reasons for my admiration are many: his work as a poet, filmmaker, image maker, the way he was committed to it all, that vocabulary item we have in common: the body, the naked body, the choice of painters that inspired him, like Masaccio, Duccio, Bacon, Caravaggio, Giotto, whom he himself plays as the disciple in Decameron… his references to Roberto Longhi, his unique way of speaking of great myths in our time that are still forged our consciousness (Medea, Oedipus, Jesus…), the way he explored Greece, Africa, the two sides of the Mediterranean… A visionary, he was torn by the desire to transform the relationship between people and the acute lucidity through which he foresaw acculturation, dehumanization, the norms that would define the consumerist neoliberalism, that he compared to the new form of barbarity. While he warned us about the diversion of physical and spiritual aspirations of emancipation that this society was going to undertake for the sake of commodification, he also pointed out the monstrosity of communism, unable to consider a human being as sacred. As a Marxist, he knew that his quest to find absolutism and brotherhood was in the gospels.

Some of these days,Oh, you'll miss me honey

SARTRE |- Hiçbir zaman edebiyatı dünyaya katılmışlıktan başka bir biçimde anlamadım. Eğer dünyadan kaçarsa, hiçbir önemi kalmayacaktır edebiyatın.

Kendimi bağımlı bir edebiyatla sınırladığım için sık sık kınayanlar oldu beni. Edebiyat eğer her şey değilse, hiçbir şey değildir. Her zaman, sırası geldiğinde, tabii kendine özgü koşulları içinde (ki bunlar çok çeşitlidir ), herşeye tanıklık etmesi gerekir. Öyleyse söz konusu olacak olan «bağımsız» bir edebiyat değil, köklü olarak dünyanın içinde olan, dünyaya katılmış bir edebiyattır.

— Ama gene de, Bulantı’daki, Some of these days Proust'un Vinlenil’inin küçük bir cümlesine çok benziyor.

SARTRE. - Bu, daha başlangıçta, savaştan önceydi. O zamandan bu yana çok geliştim. Seferberlikten bu yana, deneylerim gittikçe daha toplumsal oldular.

Edebiyatın güdümlü, ya da güdümsüz diye adlandırılmasının o kadar önemi yoktur. Edebiyat güdümlü olmak zorundadır. Çağımızda, insanlığın bütünlüğü kaçınılmaz bir gerçektir. Bir atom savaşı sonunda ölme tehlikesini engellemek için, çabalarımızı birbirine uydurmalıyız çünkü. Şüphesiz bu söylediklerim, Leonov’un başarılı bir biçimde özetlediklerinden daha az iyimser, ama belki de çok daha ciddidir. Bu, yazarın oturup hep atom savaşından söz açması demek değildir. Ama, fare gibi ölmek istemiyen bir yazarın, kuşlar hakkında şiirler yazmaktan haz duyduğunu söylerken, içten olamıyacağı anlamına gelir. Yazar, çağını şu ya da bu biçimde yansıtmak zorundadır çünkü.

Okaliptüs'ün Öyküsü

OKALİPTUS'UN ÖYKÜSÜ (ÇAMLI MANASTIRI / CUNDA)

YAZ

Albert Camus (1913 - 1960), denizin ve güneşin evliliğinden doğmuş öksüz bir çocuk, Nietzsche'ci bir yaşam muştucusu, Fransızca yazan bir Nietzsche (Sontag). Yaz'da topladığı denemeler (kendi deyimiyle "Güneşli denemeler"), ikisi hariç temel yapıtları Sisifos Söyleni ve Başkaldıran İnsan'dan sonra yazılmışlar. Nietzsche'nin Zerdüşt'ü gibi olgunluk dönemine ait felsefesinin temel düşüncelerini içeren ve tamamlayan yazılardan oluşuyorlar.

 İki zıt mevsim, yaz ve kış, yan yana geliyor Camus'nun düşüncelerinde; ve kışın ortasında bile yaz; kumsal, deniz ve güneş galip geliyor:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/kumsal-deniz

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/günes

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/yıkıntılar-arasında

https://kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ yaz

Camus çareyi oyuna katılmakta buluyor, dünyanın bu kırılgan yüzeyine düşen ışığın oyununa katılmakta, iyimserliği ("ölüm mü? olsun, güneş gene de ısıtacak kemiklerimizi") bana pek eğreti gelen iyimserliği, yaşama aşkı ya da yaşama çaresizliği, tersi ve yüzü dünyanın, yazı, kışı, ayazı... Trajiği  mutluluğa yeğlememeyi salık veriyor:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ Yaşama Aşkı

(Camus'yu büyüleyen yaşam, lirik duyarlığı, yaz'ı onun, deniz'i, güneş'i, bahar'ı, çiçekler'i, Camus da erinç uyandıran bütün bu şeyleri, aynı tarihlerde Sartre (Bulantı'da) tiksinti ile karşılıyordu: kaotikbenlik.blogspot.com/2013/07/camus-x-sartre )

  Kısır zamana, çıplak ağaçlara, dünyanın kışına boyun eğmiyor Camus, Cezayir'deki Consuls Vadisi'nde, karlar arasında meyvesini vermek için kışa direnen Badem ağaçları gibi duyumsuyor kendini:

https://kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/badem-ağacları

Kışa; ve savaşa direniyor: 1939'da "Odyseus'un gezisini baştan yapmak için" bir gemiye atlayıp Yunanistan'a gitmeyi düşünüyor. Ama Avrupa'yı saran kara bulutların zamanla Yunanistan'ı da kaplamasıyla felsefesinin üzerine düşen parlak Yunan ışığını aramak için çıkacağı bu yolculuk, "Işıkla karşılaşmak üzere bir denizi geçmenin görkemli tasarısını yoksul bir genç bile yapabilirdi", mutlu adaların bu tatlı hayali daha uzun süreler gerçekleşmeyecektir.

Yıllar sonra, 1950'de; ve yaşamının sonlarına doğru 1958'de Yunanistan'a gidiyor. Işık dolu iki mutlu Yaz'dır bu: Defterler'de Camus'nun bu iki seyahati boyunca tuttuğu notları okumak mümkün:





 "Yunanistan'da yirmi gün süren gezi, yola çıkmadan önce bu günleri şimdi Atina'dan seyrediyorum ve bu günler bana yaşamımın bağrında saklayabileceğim bir tek ve upuzun bir ışık kaynağı gibi görünüyor. Benim için Yunanistan, yollar boyunca uzanmış, bir ışık denizinin üstünde ve saydam bir gökyüzünün altında durmaksızın çoğalan sakat tanrılar ve kırmızı çiçeklerle kaplı ışıl ışıl uzun bir günden başka bir şey değil. Bu ışığı tutmalı  geri gelmeli, artık günlerin karanlığına teslim olmamalı ..."

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/yunanistan-seyahati-i-albert-camus

İkinci Yunanistan seyahatinde Camus'nun gemisinin Marmaris'e uğradığını da öğreniyoruz. Kasaba halkının yoksulluğuna, evlerin bakımsızlığına dikkat çekiyor; bir gün ertesinde ulaştıkları Simi'de Yunanlıların hayranlık uyandıran temizliği ile kıyaslıyor Marmaris izlenimlerini "...en yoksul Yunan evi bile tertemiz kireçlenmiş ve süslenmiş... (...)  "Türklerin bu halkı o kadar uzun bir süre egemenliği altına alması inanılmaz ve isyan ettirici bir şey"

https://kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/yunanistan-seyahati-ii-albert-camus.html

Camus'nun felsefesinin üzerine düşen parlak ışıkta, Nietzsche'nin etkisinin yansımalarını birebir görmek mümkün.  

Yıkımımıza koşalım diyor Camus:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/yikimimiza-kosalim

tıpkı Nietzsche gibi, kendi olmaya yönelik o sonsuz tutkunun, kendi içinde yıkım tutkusu barındıran o tutkunun peşinden gitmek için:

Acının bile bir uyaran olarak çalıştığı, taşkın bir yaşam ve güç hissi olarak sefahat alemine özgü olanın psikolojisi bana trajik hisse dair bir anlayışın anahtarını verdi: Yaşamın onaylanması -en tuhaf ve zor problemlerde bile; kendi sonsuzluğundan ve en yüksek türlerinin feda edilişinden mutluluk duyan yaşam istenci - Dionysoscu dediğim budur işte, trajik şairin psikolojisine köprü olacağını düşündüğüm şey budur işte. Korku ve acımadan kurtulmak için değil, (Aristo'nun yapacağı gibi) şiddetli boşalım yoluyla kendini tehlikeli bir duygudan arındırmak için de değil, kendi olmaya yönelik o sonsuz tutkunun peşinden gitmek için -korkunun ve acımanın ötesinde- kendi içinde yıkım tutkusunu barındıran o tutkunun."  kaotikbenlik.blogspot.com/2013/09/ebedi döngü

Hiçbir şeyi ayırmamak, hiçbir şeyi atmamak, her şeyi kendin kılmak,  her şeye evet diyebilmek, varoluşla bütünleşmek, ebedi oluşun neşesi haline gelmek, kısacası başka türlü sevmeyi öğrenmek gerek:

Hiçbir şeyi dışarıda bırakmamaktan ve kırılasıya gerilmiş bir ipi ak ve karayla örmeyi öğrenmekten başka ne dileyebilirim? (...) Ama var olanın bir yanından el çekilirse, var olmaktan da el çekmek gerekir; öyleyse ya yaşamaktan vazgeçmeli, ya da "vekaleten" sevmekten başka türlü  sevmeli. Böylece yaşamın hiçbir şeyini yadsımadan bir yaşama istenci vardır, bu şu dünyada benim en çok saydığım erdemdir. En azından, arada bir bunu uygulamış olmak istediğim doğrudur...

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ykntlar-arasnda.html


Hayatımızın herhangi bir noktasında olayları yorumlama ve düzenleme becerimiz daima en iyi sonuçlara yol açmalı. - İyi ya da kötü bir hava, bir dostu kaybetmek, hastalık ,iftira, bir mektubun gelmemesi, bilek burkulması, dükkanda bir bakış, bir karşı-sav, bir kitabın açılması, bir düş, bir sahtekar- o anda ya da çok yakında ıskalanmaması gereken bir şey olduğunu gösterir. Hiçbir şeyi dışarıda bırakmamak, hayatlarımızı bütünsel bir benlik haline getirmek için heykeltraş gibi biçimlendirme girişimimize, başımıza gelen her şeyin, - başımıza geldiğini hatırladığımız her şeyin en iyisi için olması klavuzluk etmelidir. Hepsini toplayıp bir bütünde birleştirmeli ve şiirselleştirmeliyiz. kaotikbenlik.blogspot.com/2017/11/ Benlik - Nietzsche (Julien Young'ın kitabından)

Nietzsche'nin Camus üzerindeki etkilerini,

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/02/camusde-nietzsche-izleri.
kaotikbenlik.blogspot.com.tr/2015/01/thomas-mann-ve-albert-camus'da nietzsche

ve Camus'nun Nietzsche'ye karşı duyduğu derin sevgiyi,  Defterler'den aldığım Torino gezisi notlarında paylaşmıştım:

kaotikbenlik.blogspot.com.tr/2015/01/biz-nietzscheciler.html

 Biz Nietzsche'ciler, Camus'nun Defterler'inde yer alan bir bölüm başlığı.  Bu ay bu başlık altında Sanat ve yazın üzerine düşüncelerine yer verdim:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/Biz Nietzscheciler

Ayrıca, Walter Kaufman'ın yazısına ek ve Camus'nun Nietzscheciliğine örnek olarak Rene Char'la yazışmalarında birkaç kez sözü geçen, Char'a verilmiş Camus'ya ait bir Nietzsche fotoğrafından da söz etmek isterim.

 Yalnız ama mutlu olunabilir mi?:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/Yalnızlık



Yersiz yurtsuzluğumuza bir çare bulunabilir mi?

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ Ada - albert camus

(Burada bir parantez açıp Camus'nun Ada'sından  başka bir adaya sıçrayalım: Adaları Seven Adam, D.H. Lawrence'ın bu kısa öyküsü, "Adaları seven bir adam vardı" diye başlıyor.

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/adalar seven adam

Lawrence'ın kahramanı tamamen kendine ait kıldığı bir yaşamı bir adada yaratma özlemiyle bir ada satın alır kendine. Edindiği ilk adanın masraflarıyla baş edemeyince yanına daha az uşak alarak yine tamamen kendine ait daha küçük bir adaya yerleşir. Bu adadaki yabanıl dinginlikte, kitaplar arasında çalışmasına koyulur; ama ikinci adada da onu bekleyen tehlike yanındaki çalışanlarından birinin kızıyla yakınlaşması olur. ("Cinselliğin kendiliğindenliğine yakalanmıştı aslında" / sf. 42) Adalımız üçüncü bir adaya yerleşir böylelikle. Giderek bir tür insanlardan kaçma hastalığına tutulur, öyle ki insana dair ne varsa tiksinti uyandırmaya başlar adalıda. Her adada biraz daha karadan uzaklaşır ama insandan kaçarken bu sefer de doğayla mücadelesi başlar.)





Hiçbir şey yapmadan umutsuzluğu kabul edecek miyiz? Dünyayla nasıl uzlaşacağız?

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/Saçma







İlk Adam, yarım kalmış otobiyografik bir roman taslağı. Yoksul bir çocukluk,

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ yoksul cocukluk- albert camus

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ yoksulların belleği - albert camus

ve yıllar sonra mezarda yatan kendinden genç bir baba ile karşılaşma; Jacques Cormery, yirmi yaşında ölmüş bir babanın kırk yaşındaki oğludur:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/ ilk adam

Camus'nun belki de derinden hissettiği ilk saçma deneyimi.

***

Kalan sayfalarda Camus'nun Cinsellik,

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/cinsel yasam - albert camus

 Günlük Tutmak,

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/günlük tutmak - albert camus

Angaje Edebiyat  üzerine aldığı notlar yer alıyor:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/bağımlı edebiyat üzerine notlar

***

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/08/volat-irreparabile-tempvs

Bu ay geniş bir yer ayırdığım ikinci isim Giacomo Leopardi (1798 - 1837)

Kumsal ve Deniz

Camus, onbeş gün süren bir gemi yolculuğuyla (Veba'nın yazarıdır) Güney Amerika'ya gidiyor. Yolculuk Günlükleri'nde bütün ilgisi ufuk boyunca dört bir yanında bakışını çevreleyen denize yönelik; yalnız kalmak ve yazmak için kamarasına kaçıyor, denizi betimliyor, Vigny okuyor. Ama denizden yükselen, nereden geldiğini bilmediği şu hüzün de var, ve bu hüzün içinde ara sıra onu yoklayan intihar düşüncesi.

Deniz betimlemelerinin bir kısmını Yaz kitabının sonuna almış: Gemi Günlüğü / Denizin Bağrında:

***

Bu dönüş yolculuğunun uzunluğu. Denizdeki akşamlar, batan güneşten aya geçiş, yüreğimi biraz yatışmış hissettiğim biricik anlar. Denizi hep seveceğim. O, içimdeki her şeyi, hep yatıştıracak. ...  ilacı biliyorum, uzun zaman denize bakacağım.

Atlantik’in üzerinde olağanüstü gece. Yiten güneşten henüz doğan aya, halen aydınlık olan batıdan çoktan kararmış doğuya giden şu saat. Evet çok sevdim denizi -- şu dingin sınırsızlığı - şu her yeri kaplayan dümen sularını - şu akışkan yolları. İlk kez bir ufuk, bir insan soluğuna uygun; bir alan, gözüpek olduğu kadar büyük. İnsanlara özgü iştahım, çağlama merakım ile, kendimi şu unutuluş denizlerine, ölümün büyüsüne benzeyen şu ölçüsüz sessizliklere denk kılma arzusu arasında sürekli parçalanıp durdum. Dünyanın, benzerlerimin, insan yüzlerinin geçici beğenisine sahibim, ama bu yüzyılın yanında, deniz ve bu dünyâda ona benzeyen her şey demek olan benim, kendi kuralım da var. Ey, bütün yıldızların salındığı ve gemi direklerinin üzerinde kaydığı gecelerin tatlılığı ve içimdeki şu sessizlik, en sonunda beni her şeyden kurtaran şu sessizlik.

Gemi direklerinin üzerinden ayça biçiminde bir ay yükseliyor. Henüz yoğun olmayan gecede gözün görebildiği yere kadar deniz - ve o sırada sulardan bir dinginlik duygusu, güçlü bir melankoli yükseliyor. Denizde her zaman derin bir dinginliğe erdim ve şu denizin, bugün dünyanın bütün gözyaşlarını sürüklediği izlenimine kapılsam da, şu sonsuz yalnızlık bana bir an iyi geliyor. Kamarama bunu yazmaya dönüyorum, içten hiçbir şeyden söz etmeden, ama günün olaylarından da hiçbirini unutmadan, her akşam bunu yapmak istediğim için. Bıraktığıma doğru dönüş, yüreğim sıkıntılı, yine de uyumak istiyordum.

... kamarama okumaya gidiyor, ardından, akşam yemeği için yeniden giyiniyorum. Hüzün. Şarap içiyorum. Yemekten sonra söyleşi, ama ben denize bakıyor; pruva bodoslamasının geriye ittiği suyun, denizin üzerinde oluşturduğu şu dallı güllü resimler, şu desenler için yirmi yıldır tasarladığım imgeyi bir kez daha saptamaya çalışıyorum. Bu girişimim onu bulduğumda sona erecek.

 İki kez canlanan intihar düşüncesi. Sürekli denize bakarken ikinci kez şakaklarıma korkunç bir yanma yükseliyor. İnsanın canına nasıl kıydığını şimdi anladığımı sanıyorum. Karanlıkta üst güverteye çıkıyor, çalışma kararları aldıktan sonra, günümü denizin, ayın, yıldızların karşısında bitiriyorum. Sular yüzeyde henüz aydınlık, ama derin karanlıkları seziliyor. “Deniz böyledir, onu bunun için seviyorum zaten! Yaşamın çağrısı, ölüme davet.

 Günü her zamanki gibi, ayın altında, bu akşam görkemle parlayan, hafif çalkantı üzerine yakamozlu çizgilerle Arap harfleri yazan denizin karşısında bitiriyorum. Gökyüzü ve sular uzayıp gidiyor. Hüzün bunlara nasıl da eşlik ediyor!

Yatmadan önce denizin karşısında. Bu kez ay, geminin devinimiyle, karanlık okyanusta, yorulmak nedir bilmeden bize doğru akan sütsü, gür bir ırmağı andıran bütün bir deniz kulvarını aydınlatıyor. Daha önce, gün boyunca denizin görünüşlerini kaydetmeye çalışmıştım, onları aktarıyorum: 

Sabah denizi: Uçsuz bucaksız bir canlı balık havuzu - ağır ve durduğu yerde duramayan pullu - yapışkan - soğuk salya kaplı.

Öğle denizi:Solgun - beyaza çalan büyük sac levha—- çıtırdıyor da - şu anda koyu karanlıklarda olan ıslak yüzünü güneşe sunmak üzere birdenbire dönecek birazdan... vb.

Akşam yemeğinden önce, batan güneşe bakıyorum. Ama, ufuktan çok önce sis tarafından yutuluyor. Bu sırada deniz, iskeleden yanda pembe, sancaktan yanda mavi. Sınırsız bir enginlikte ilerliyoruz. Rio’dan önce kara parçası yok. Akşamın vakti birdenbire olağanüstü. Yoğun su donuklaşıyor biraz. Gök gevşiyor. Ve en büyük yatışma saatinde, yüzlerce domuzbalığı sudan yüze vuruyor, bir süre oraya buraya gidip geliyor, ardından insansız ufka doğru çekip gidiyorlar. Onlar uzaklaşınca, ilkel denizlerin sessizliği ve sıkıntısı ortaya çıkan. Akşam yemeğinden sonra geminin baş tarafına, denizin karşısına geliyorum yeniden. Deniz görkemli, ağır ve nakışlı. Rüzgâr, artık enginliğini bile tasavvur etmediğim alanları gezip dolaştıktan sonra, karşıdan gelip hoyratça yüzümü kırbaçlıyor. Kendimi, yalnız ve biraz yitik, sonunda hoşnut ve şu bilinmeyen geleceğin, sevdiğim şu büyüklüğün karşısında, yavaş yavaş güçlerimin yeniden doğduğunu duyumsarken buluyorum. 

...

Uykusuzluk gecesi. Bütün gün oyuk bir baş ve boş bir yürekle dolaşıyorum. Deniz kötü. Gök kapalı. Güverteler terk edilmiş. Hem zaten, Dakar’dan bu yana artık yalnızca yirmi kadar yolcuyuz. Bugün denizi betimleyemeyecek kadar yorgunum.

...

...ay’ı ve boyuna kendisine doğru yol aldığımız Güneyhaçı takımyıldızını seyretmeye, geminin baş tarafına kaçıyorum. Şu güney göğünde ne denli az yıldız bulunduğu ve olanların da neredeyse solgunluğu karşısında şaşırıyorum. Karınca gibi kaynayan bizim Cezayir gecelerini düşünüyorum.

Uzun zaman denizin karşısında kalış. Bütün çabalarıma ve uslamlamalarıma karşın, artık nedenini bile anlamadığım şu hüznü dağıtamıyorum. 

Nietzsche: Ama deniz bile ona yeterince yalnız görünmedi . . 

Kumsallardaki denizi hep sevdim. Ve sonra gençliğimin ıssız kumsallarında, çalışmalarım hızla çoğaldı. Artık yalnızca, kıyıların varlığının  kuşku uyandırdığı,  okyanusların çevresini seviyorum. Ama bir gün, yeniden, Brezilya kumsallarında, benim için en büyük sevincin yalnızca, dalgaların ıslıklarıyla çınlayan, bir ışıkla karşılaşılan, ayak basılmamış bir kumun üzerinde yürümek olduğunu anladım.

Yazmak, en derin sevincim. Dünyayı kabul etmek ve tadını çıkarmak -ama yalnızca yoksunlukta. Kendimin karşısında çıplak kalmayı beceremeseydim kumsalların çıplaklığını sevmeye layık olamazdım.

Denizde günler,  mutluluk gibi hep birbirine benzeyen.

Stevenson'un sözünü ettiği, şu unutuşa başkaldıran, anıya başkaldıran yaşam...


"Özgürlük, denizin bir lütfudur." Proudhon.

Denizin karşısındaki kumullar -ılık tan vakti ve henüz kara ve hüzünlü olan ilk dalgaların karşısındaki çıplak bedenler. Su ağır. Beden suya dalıyor ve güneşin ilk ışıklarıyla kumsalda koşuyor. Kumsaldaki tüm yaz sabahlarının, dünyadaki ilk yaz sabahlarıymış gibi bir halleri var. Tüm yaz akşamları da, dünyanın sonunun ciddi ifadesini takınıyorlar. Deniz üstündeki akşamlar sınır tanımıyordu. Kumulların üstündeki güneşli günler bunaltıcıydı. Öğleden sonra saat ikide, yakıcı kumların üzerinde yüz metre yürüyüş baş döndürüyor. Birazdan, yere düşebilir insan. Bu güneş öldürecek. Sabah, sarı kumulların üzerindeki esmer bedenlerin güzelliği. Oynaşan ışıkta, bu oyunların ve bu çıplaklığın korkunç masumiyeti.

Gece, ay kumulları aklaştırır. Geceden biraz önce, akşam, tüm renkleri ortaya çıkarır, koyulaştırır ve daha sertleştirir. Deniz lacivert, yol kızıl, pıhtılaşmış kan rengi, kumsal sarı. Yeşil güneşle her şey kaybolur ve kumullar ayla ışıldar. Bir yıldız yağmuru altında, sınır tanımayan mutluluk geceleri. Neye sarılır insan, bir bedene mi yoksa ılık geceye mi? Ve, şimşeklerin kumullar boyunca koşuştuğu, solduğu, kumların üstüne ve gözlerin içine turuncu ya da beyazımtırak ışıltılar yerleştirdiği bu fırtınalı gece. Bunlar unutulmaz düğünlerdir. Yazılabilecek olan: Sekiz gün boyunca mutlu oldum.





*
Albert Camus
YAZ

Zagreus ve Mersault'nun Diyalogu (Mutlu Ölüm'den)

'Yorgun görünüyorsunuz," dedi Zagreus.

Mersault utanarak, "Evet, canım sıkılıyor," diye yanıt verdi yalnızca.

Bir süre sonra kalktı, pencereye doğru yürüdü ve dışarıya bakarak ekledi:

"Evlenmek, intihar etmek ya da İllustration’a abone olmak istiyorum.

Umutsuz bir davranış yani."

Öteki gülümsedi:

'Yoksulsunuz, Mersault. Bıkkınlığınızın yarısı buna dayanıyor. Öteki

yarısıysa yoksulluğu saçma bir biçimde kabul etmenize."

Mersault hep sırtı ona dönük oturuyor ve rüzgâr altındaki ağaçlara

bakıyordu. Zagreus eliyle bacaklarını örten örtüyü sıvazlıyordu.

"Biliyorsunuz. Bir adam her zaman gövdesinin gereksinimleriyle

ruhunun istekleri arasında sağlayabildiği dengeyle değerlendirilir. Siz...

siz kendinizi kötü değerlendirmektesiniz, Mersault. Kötü yaşamaktasınız.

Barbarca." Başını Patrice’e çevirdi: "Araba kullanmayı seviyorsunuz, değil mi?

- Evet.

- Kadınları da seviyorsunuz?

- Güzellerini.

-İşte demek istediğim bu." Zagreus ateşe döndü.

Bir süre sonra: "Bütün bunlar..." diye başladı. Mersault döndü,

ardında esneyen camlara dayanarak tümcenin sonunu bekledi. Zagreus

susuyordu. Erkenci bir sinek camda titreşiyordu. Mersault geriye döndü,

sineğin üzerini eliyle kapattı, sonra serbest bıraktı. Zagreus ona

bakıyordu, sonra duraksayarak, şöyle dedi:

"Ciddiyetle konuşmasını sevmiyorum. Çünkü o zaman konuşulabilen

tek şey oluyor: Yaşamını doğrulama. Ama ben... ben gözlerimin önündeki

kesik bacaklarımı doğrulayacak, haklı çıkaracak bir şey göremiyorum.

- Ben de," dedi Mersault geriye dönmeksizin.

Zagreus‘un diri gülüşü patladı birdenbire. "Teşekkür ederim. Bana

hiç yanılma payı bırakmıyorsunuz." Ses tonunu değiştirdi: "Ama katı

olmakta haklısınız. Yine de size söylemek istediğim bir şey var." Ve

ciddiyet içinde sustu. Mersault gelip onun karşısına oturdu.

"Dinleyin, diye yeniden başladı Zagreus ve bana bakın. Helaya

gitmeme yardım ediyorlar. Sonra kıçımı yıkayıp kuruluyorlar. Daha da

kötüsü, bunun için birilerine para ödüyorum. Ve onca inandığım bir

yaşamı kısaltmak için hiçbir girişimde bulunmayacağım. Daha kötüsünü

de, körlüğü, dilsizliği, düşünebileceğiniz her şeyi kabul ederdim; yeter ki

içimde yalnızca o yoğun ve coşkun yalımı duyayım, yani kendi varlığımı,

yaşayan beni! Hâlâ yaşamama izin verdiği için yaşama teşekkür etmeyi

düşünürüm yalnızca." Biraz soluksuz kalan Zagreus, arkaya kaykıldı.

Şimdi görülebilen yeri çok azdı, örtülerin çenesi üzerinde bıraktığı

morumsu bir yansıma yalnızca. Şöyle dedi o sırada: 

"Size gelince Mersault, haydi haydi, bu gövdenizle, biricik göreviniz, yaşamak ve mutlu

olmaktır.

- Beni güldürmeyin, dedi Mersault. Sekiz saat büroda çalışarak mı?

Ah bir özgür olsaydım!"

Badem Ağaçları

Ben Cezayir’de otururken, kış konusunda hep sabırlı davranırdım, çünkü, bilirdim ki, bir gecede, soğuk ve arı tek bir şubat gecesinde, Consuls Vadisi’nin badem ağaçları ak çiçeklerle kaplanacaktı. Sonra bu cılız karın tüm yağmurlara ve deniz yeline dayandığını görüp hayran kalırdım. Gene de her yıl direnirdi, ancak meyvesini hazırlamaya yetecek kadar.

Bu dünya mutsuzluklarla zehirlenmiş, üstelik bundan hoşlanır gibi. Nietzsche’nin ağırlık ruhu dediği şu derde düşmüş tümüyle. Ona el vermeyelim. Tine ağlamak boşuna, onun için çalışmak yeter.

 Ama tinin fethedici erdemleri nerede? Yine aynı Nietzsche ağırlık ruhunun can düşmanları olarak sıralamıştı bunları. Ona göre, bunlar bilgenin kişilik gücü, beğenisi, “dünya”sı, klasik mutluluğu, çetin gururu, soğuk yetingenliğidir. Bu erdemler her zamankinden çok daha fazla gerekli ve herkes kendine uygun düşeni seçebilir. Ne olursa olsun, başlatılmış savaşın büyüklüğü karşısında, kişilik gücü unutulmamalı. Seçim kürsülerinde kaş çatmalarla, tehditlerle bir arada gideninden söz etmiyorum. Aklığın ve özsuyun erdemiyle tüm deniz yellerine dayananından söz ediyorum. 

Dünyanın kışında meyveyi hazırlayacak olan güçtür o.


*
Albert Camus
YAZ

VOLAT IRREPARABILE TEMPVS

Yalnızlık

Yalnızlığın zorlukları bütünüyle incelenecek.

"Uygulamada" çözümlenmesi gereken büyük sorun: Yalnız

ama mutlu olunabilir mi sorunu.

Yalnızlık, zenginlerin lüksü.

Tutkularıyla yaşamak onları denetim altına almayı gerektirir.

'Bengi dönüş', acıdan hoşnutluk duyulduğunu varsayar.

Bazı insanların yalnızca sıradan olmak için aşırı bir güç

harcadığını hiç kimse düşünmez.

Gözlendiğinde, zaman hızlı ilerlemez. Gözetim altında tutulduğunu

hisseder. Ama zaman, bizim dalgınlıklarımızdan yararlanır.

Belki de iki zaman vardır, gözlenilen zaman ve bizi değiştiren

zaman.

Trajedi, yalnız olmak demek değil, yalnız olunabilir demektir

Bazen, insanların evreniyle bir araya gelmemek için, dünyaya

her şeyi verebilirim . Ama, bu evrenin bir parçasıyım ve en

büyük cesaret, evreni ve onunla birlikte trajediyi kabul etmektir

Özgürlük, gelecek umudu değildir. O, şu andır ve insanlarla

ve şu andaki dünyayla uyumdur.

KENDİ ŞARKIM

Bu kısa ve amatör işi video Whitman'ın, bu yeryüzü ermişinin çıplaklık üzerine yazılmış en değerli metinlerden biri olduğunu düşündüğüm bir yazısından yola çıktı:

kaotikbenlik.blogspot.com/2018/04/Doğa'da Çıplak

Ve Whitman'a ait olduğu düşünülen, Thomas Eakins tarafından çekilmiş çıplak fotoğraflarından cesaret aldı.

https://kaotikbenlik.blogspot.com/2018/05/ww.html

Ve iki koca yürekli kişiye adandı.

 Üzerine çok da düşünmeden çektiğim doğaçlama bir çalışmaydı ve ancak böylelikle var olabildi.


Bir öğle üzeri ormanın kıyısındaki ıssız bir sahile gittim; bütün giysileri attım üzerimden ve yalnız kendimle baş başa orada, çırılçıplak dolaştım, denize girdim ve Walt Whitman şiirleri okudum.


Bu filmi Whitman'dan ve onun felsefesinden ayıramam, böylelikle ancak Whitman etkisiyle var olabildiğini de iddia edebilirim.




İçerdiği çıplaklık bir tür  put kurmaydı, en başta da kendi putlarımı, bu haliyle performansa yakındı, kayda almaksa başından beri aklımdaydı.

Çimen Yaprakları'nı filmsel bir dille (kaygıyla) ele almak (üstelik çok küçük bir seçkiden, Memet Fuat çevirilerinden yola çıkarak), bu metinleri daha iyi görmemi sağladı. Doğa, din, cinsellik, ölüm.. vb üzerine ayıkladığım bu metinler, hepsi bir arada çıplaklığımı imliyordu, ya da bütün bunlar, hepsi, bir arada, ölümün imleyenleriydi. Evet, her neyse...

Bir önemi var mı, yok, sadece ilginç (ve cesur) bir film olmakla yetinecek, ama belki Whitman üzerine yapılmış queer çalışmalara (varsa) eklemlenebilir.

https://vimeo.com/Song of Myself (English)