1910'dan itibaren Franz Marc, insan türünü dört bir yandan sıkıştırdığına inanan materyalizmin yarattığı hayal kırıklığı yüzünden sanatsal motif olarak hayvan tasvirleri kullanmaya başladı. Hayvanlarla ilgili fikirlerini "Sahip oldukları bakir yaşam duygusu içimdeki tüm iyiliği uyandırıyor" şeklinde açıklıyordu. Yaklaşık 2,7 metre yüksekliğindeki bu büyük boyutlu resimde Marc, değer verdiği ve sanatsal yaklaşımıyla yarattığı bir dünyanın yıkılışını betimlemişti, daha erken dönemlerde yaptığı resimlerde tek ve gruplar halinde at tasvirlerine yer veren sanatçı onları hayvanların ihtişamına ilişkin hisler uyandıracak şekilde, derin düşüncelere dalmış birer kahraman edasıyla göstermişti. Hayvanların Kaderi adlı bu resimde geyik, atlar ve tilki -sürekli bir uyum içinde yaşar halde betimlediği hayvanlar- doğanın kendi aleyhine dönmesi gibi mahşeri bir yıkımla kuşatılmışlardır. Marc, resmin arkasına şunları kaydetmişti:
"Ve Tüm Varlıklar Şiddetli Acılar Çekiyor."
Sanat eğitimi almadan önce bir rahip olmak isteyen Marc, bu sözü Yeni Ahit'teki Vahiy Kitabı'ndan esinlenerek yazmıştı. Kitabı hatırlatan cümle, "Ağaçlar halkalarını, hayvanlar damarlarını gösterdiler," Paul Klee’nin önerisiyle bu bilinen daha basit ve sade başlıkla değiştirilmeden önce resmin orijinal başlığıydı. 1915te cephede ön sıralarda savaşırken üzerinde bu resmin yer aldığı bir kartpostal alan Marc çok şaşırdı ve şunları söyledi:
"Resim, bu savaşın korkunçluğunu ve rahatsız ediciliğini önceden haber veriyor sanki. Bu resmi yaptığıma akıl sır erdiremiyorum!"
Sağ tarafında da görüldüğü gibi resim Birinci Dünya Savaşı sırasında çıkan bir yangında ciddi hasar aldı. 1918’de, sanatçı Verdun Savaş’ında öldükten iki yıl sonra, hem arkadaşı hem de Der Blaue Reiter üyesi Paul Klee tarafından titizlikle restore edildi.
Karda Yatan Köpek (1910)
Franz Marc’ın hayvan krallığına odaklanması -insanoğluna herhangi bir gönderme yapmaksızın- o dönemin modern sanatı için hayli özgün bir tutumdu. Bu sofu ressam, tutkusunu ve hayranlığını şöyle açıklıyordu: “Bir sanatçı için doğanın hayvanların gözüne nasıl göründüğü düşüncesinden daha gizemli bir şey olabilir mi? Bir at dünyayı nasıl görür? Ya da bir kartal, geyik veya köpek?” 1909’da Marc, iki kedi, iki evcil geyik ve Karda Yatan Köpek (1910) adlı tabloda resmini yaptığı Sibirya çoban köpeği Russi ile birlikte yaşadığı Yukarı Bavyera’daki Sindelsdorf kasabasına taşındı. Hayvan anatomisi üzerinde çalıştı ve bu konuda dersler vererek kazancına katkı sağladı. Yapmak istediği şey aslında hayvan davranışlarının kaydını tutmaktan çok farklı türlerde gözlemlediği "erdemleri” betimleyerek -insanoğlunda eksik olduğunu hissettiği-ahlaki değer sistemini göstermekti.
Larry Mcginity
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder