MICHELANGELO HEYKEL, RESİM VE MİMARİDEN oluşan üç sanatın büyük ustası olarak övgü toplamıştır. Leonardo da Vinci ve Raffaello ile birlikte Rönesans’ın en başta gelen üç sanatçısından biridir. Babası ikinci derecede bir Floransa soylusuydu ve oğlunun ressam olmak için çıraklık yapmasına karşıydı - ressamlık elle çalışmak olarak kabul ediliyordu ve bundan dolayı bir beyefendi için uygun değildi. Michelangelo kariyeriyle sanatçıların toplumsal statüsünü değiştirmek ve saygınlık için çok şey yaptı. 1488’de Ghirlandaio atölyesine ve diğer heykeltıraşların girmelerinin üzerinden çok geçmeden, Muhteşem Lorenzo’nun isteğiyle Medici bahçeleri işine girdi. Hepsinden ziyade Masaccio ve Giotto’nun yaptığı fresklerden gerçekleştirdiği çizimler sayesinde çok şey öğrendi.
1508 ilkbaharında Şistine Şapeli tavan fresklerini yapması için Papa II Juliuc tarafından Roma’ya davet edildi. Çalışmanın çoğu 1510’da bitirildi- sonra uzun bir ara geldi - çünkü Julius, Bologna’daydı ve para azdı. Çalışma 15ll’de sürdürüldü ve 1512’de tamamlandı. Bu süreç boyunca durdurulmuştu; resmi açılışı 15 Ağustos 1511’de yapıldı. Nihai açılış ise 31 Ekim 1512’de gerçekleşti. Hemen ardından başyapıtı olarak takdir topladı. Michelangelo zamanın en büyük sanatçısı kabul edildi - böylece sanat yapmanın da saygınlığı artmış oldu.
Tavanı düz tonozlu olan Şistine Şapeli yaklaşık olarak 35 x 14 metredir. Alt kısımda, şapelin duvarlarında 1480’lerde resmedilen, Musa ve İsa'nın hayatlarından sahneler sunan freskler vardır. Tavan süsleme programının erken dönem fresklerle uyumlu olması önemliydi - tavanın merkezi boyunca Yaratılış Efsanesi’nden 9 öykü yer alır: Altarın yakınındaki ilk üçü Cennet ve Dünyanın Yaratılışı’nı gösterir; ardından Adem ve sonra Havva’nın Yaratılışı gelir; Cennetten Kovuluş’u şapelin girişine doğru, Nuh’un günaha düşmesiyle sonlanan üç hikâyesi takip eder. Böylece sahneler altardan kapıya doğru, sırayla okunmak üzere tasarlanmıştır.
Bu Şistine Şapeli tavanının merkezine doğruı yer alan en büyük sahnedir. Yanı sıra görünen, tavan uzunluğu boyunca merkez alanı belirleyen kurgusal saçak pervazıdır. Tavanın bir kenarından diğerine kadar devam eden beş çift sahte “pervaz”, her sahnenin alt ve üst kenarını sınırlar. Saçaklı pervazların kesişme noktalarında çıplak bir gencin oturduğu sütun kaideleri resmedilmiştir. Bu genç
figürlere ignudi denir ve muhtemelen hümanizmanın Neo-Platonik idealini temsil ediyor olmalarına karşın, anlamları kesin değildir. Bu mimari düzenleme içinde, sol tarafta, arkaya doğru yaslanmış
muhteşem, yorgun ve çıplak olan Adem elini, hayatın kıvılcımını vermek üzere uzanan güçlü ve heybetli figür Tanrı'ya doğru zar zor kaldırabilmiştir. Parmak uçları arasındaki küçük boşluk,
figürlerin katı ifadeleri nedeniyle, hiçbir şeyin olmadığı arka plan ile bakış alanı sadeleştirilerek abartılmıştır - böylece boşluk zeminden rahatlıkla görülebilir.
Michelangelo duvar resminde, gerekli olan hızlı çalışmayı sağlayan buon fresco yöntemini tercih etti. Taslak ve eskiz çizerek geleneksel yöntemler kullandı, küçük oda spontane çalışma içindi. Fırça darbelerinin mükemmelliğine karşın anlatımsal tekniği içsel tasarımına ve taslak kullanımına bağlıydı. Gördüğümüz sonucu yaratmak için çeşitli yanılsama teknikleri kullanır - Tanrı tavanda açılan bir pencerede sanki tepemizdeki evrende süzülürken Adem’i yaratır. Sahte mimari çerçeveleme, yaratıcı bir şekilde yerdeki izleyiciye göre ayarlanmak amacıyla kısaltım tekniğiyle kullanılır, çıplak figürler anatomik detaylardan haberdardır ve renk tonlarının homojenliği ile uygulanan yanılsama tekniği bütünüyle derinlik hissi verir.
*
Ayrıntıda Sanat
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder