Verrocchio’nun bakır Davud heykeli, Leonardo’nun bu heykele modellik yapmış olması olasılığı yüzünden önemlidir. 1 Metre 22 santimetre yüksekliğindedir ve Davud’u, ayaklarının dibinde sakallı kafasıyla Golyat duran, sırım gibi, kıvırcık saçlı bir delikanlı olarak gösterir. Figürün çizmeleri, zırhı ve saçlarının aşırı perdahlanmasının sonucunda ortaya çıkan bazı izler vardır. Heykel artık Bargello’da, yaratıldığı yerden birkaç yüz metre ötede. Bazen 1470’lerin ortalarına tarihlendirilir, çünkü 1476 yılında Lorenzo de’ Medici tarafından Signoria’ya satılmıştı, ama Verocchio uzmanı Andrew Butterfield üslup açısından onun daha eski bir tarihe ait olması gerektiğini göstermiştir. O bu heykeli yaklaşık 1466 olarak tarihlendirir: belki de Lorenzo’nun babası, Piero’nun siparişiyle careggi’deki Medici villasının bahçesi için yapılmıştı. Eğer bu tarih doğruysa, heykel Leonardo’nun bottega’daki ilk günlerine aittir. Bu yeni yakışıklı yardımcının, çocuk savaşçı Davud için modellik yapmasından daha doğal ne olabilir? Leonardo’nun yakışıklı bir delikanlı olduğu ilk yaşamöyküsü yazarlarının hepsi tarafından dile getirilmiştir. Davud’un yaklaşık 1481 tarihli, Tapınma’daki olası otoportreyle görsel karşılaştırılması bunu daha inandırıcı kılar. Bu fikri destekleyecek eski bir belge yok, ama Verocchio’nun zarif, sıska, bukle saçlı ragazzo delikanlısının on dört yaşındaki Leonardo olması önemli bir olasılık.
Ferrucci’nin eskiz defterinden Davud
pozundaki genç bir erkek çalışması.
Eğer bu doğruysa, tıpkı Verrocchio’nun Davud'unun pozu gibi durmuş, çıplak bir delikanlının kalem çiziminde (ikinci elden de olsa) ona bir başka benzerlikle karşılaşıyoruz. Bu çizim artık Louvre’da yer alıyor. Eskiden, Floransalı heykeltıraş cesco di Simonc Ferrucci’ye ait olup şimdi dağılmış olan bir eskiz defterinin bir parçasıydı. Eskiz defterinin başka bir sayfasında Ferrucci, (Verrocchio’nun başka bir öğrencisi olan) Lorenzo di Credi’nin kendisine kopyalaması için Verocchio’nun “modellerinden” (kil figürler, çizimler, kalıplar) bir kısmını getirdiğini yazıyor. Başka bir sayfada da, bir meleğin eskizlerinin arasında, tıpkı Leonardo’nunkine benzeyen tek satırlık bir sağdan sola yazı vardır. Eskiz defterinin kesin tarihi belirsizdir: Credi’nin anılması 1470’lerin sonlarından önceki bir tarihte mümkün olamaz ve bazı sayfalarda 1487-88 tarihli yazılı malzeme bulunmaktadır. Çizimler, Davud yerine geçen genç bir modelin doğrudan çalışılması gibi görünmüyor, muhtemelen Ferrucci’nin, Verocchio’nun kendisinin heykel için yaptığı hazırlık eskizlerinden birinden yaptığı kopya olmalı. Yani süzerek ve karşılaştırılarak, biraz da kurgulayarak bu çizim bize Via Ghibellina’daki atölyede çıplak duran genç Leonardo da Vinci’yi göstermektedir.
Charles Nicholl
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder